امپراطوری بزرگ اورارتو صاحب موزه تخصصی می شود.

نخستين موزه تخصصي اورارتو با توجه به دلایلی از قبیل قدمت اين تمدن در آذربايجان غربي و برای تبادل ارتباط با كشورهاي همسايه در اروميه تاسيس مي‌شود.

"محمد اشتري"، رئیس سازمان ميراث فرهنگي ,صنایع دستی و گردشگري استان آذربايجان غربي در باره ساخت اين موزه در آذریایجانغربی گفت: با توجه به قدمت امپراطوری اورارتو در این استان و کشورهای همجوار در نشستی با حضور جمعی از کارشناسان و موزه داران و با نظر مثبت نصرتی مدیر کل امور موزه های کشور خواستار تاسیس موزه ای منحصر برای تمدن اوراتو شدیم.

وي يكي از انگيزه‌‌ها و دلایل عمده برای ساخت موزه ی تخصصي اورارتو را مراودات پژوهشي با كشورهاي همسايه بيان كرد و افزود: چون بيشترين آثار این حکومت در استان ما و كشورهاي همسايه مانند تركيه، ارمنستان و عراق است، راه‌اندازي موزه مي‌تواند به ارتباط‌ هاي پژوهشي با كشورهاي همسايه كه داراي آثار متعدد و قابل توجهی از اين تمدن هستند، جذب گردشگر و محفلي براي تبادل اطلاعات ميان پژوهشگران و علاقه‌مندان در زمينه يافته‌هاي باستان‌شناسي موثر باشد.

اشتری در مورد محل در نظر گرفته‌شده براي احداث اين موزه گفت: زميني به مساحت 12 هزارمترمربع در بولوار امام علي(ع) و در يكي از بهترين نقاط شهر ارومیه براي اين امر در نظر گرفته شده است. 
 
رئیس سازمان ميراث فرهنگي، صنایع دستی و گردشگري آذربايجان غربي در مورد آثار به جا مانده ار حکومت بزرگ اورارتو گفت: يكي از معروفترین آثار اين دوره جام حسنلو می باشد كه هم اكنون در موزه ملي تهران نگهداري مي‌شود. در ادامه اظهار اميدواري كرد با ساخت موزه تخصصي، اشيا متعلق به دوره اورارتو به محل اصلي خود بازگردد.

وی همچنین در مورد آثار نگهداری شده در استان گفت: بسياري از آثار اين دوره در استان نگهداري مي‌شوند اما اشيا نفيس اورارتو به دليل پايين بودن استاندارهاي موزه در شهرستان‌ها، به تهران منتقل شده‌اند. اگر موزه‌اي كه تاسيس مي‌كنيم درحد استانداردهاي مورد قبول باشد، اشيا اين دوره بايد به زادگاه اصلي خود باز مي گردد زيرا در تعريف اوليه موزه‌داري آثار كشف‌شده به دليل تعلق به همان فرهنگ بايد در همان منطقه نگهداري شوند.

اشتري سپس درباره تاثير راه‌اندازي موزه در معرفي تمدن اورارتو اظهار داشت: خيلي از تمدن‌هاي كهن به عنوان تمدن‌هاي بومي محسوب مي شوند و اين موضوع فرصت خوبي براي ايجاد رابطه‌هاي فرهنگي با چهار كشور دارنده آثار اورارتو است.

به گفته وي يكي از تلاش‌هاي اين سازمان پس از ساخت موزه، برپايي غرفه‌هايي از كشورهاي همسايه در موزه تخصصي و بالعكس است.

وی در مورد مراحل مطالعات واحرایی این طرح گفت: اين موزه در مرحله طراحي به سر مي‌برد. پس از اتمام آن، مطالعات آن انجام مي‌شود.

او همچنين به اعتبار مورد نياز موزه اشاره كرد: هنوز اعتبار موزه مشخص نشده است اما 40 ميليون تومان براي طراحي و مطالعات نياز است.

اورارتو نام تمدني است که در منطقه غرب آذربايجان امروز، شرق آناتولي، و شمال کردستان، حدود 1500 سال پيش از ميلاد، قدرت گرفت.

اين تمدن همزمان با آشوري‌ها در شمال عراق و تمدن ايلام نو در غرب ايران بود. بيشتر اطلاعات از تمدن اورارتو، از نوشته‌هاي آشوري است. پادشاهان اورارتو با به دست آوردن قدرت در اين منطقه، تجارت قفقاز و حوزه اطراف درياي خزر را در دست گرفتند.

معماري اورارتو يكي از شاخص‌هاي اساسي اين تمدن بود كه معماري خاص داشت. باقيمانده بعضي از آنها در شمال کردستان، حکايت از پيشرفته بودن آن و تاثيرش بر معماري ماد و هخامنشي است. زبان اورارتو احتمالاً از زبانهاي هوراني بوده (که از زبان‌هاي مرده، قفقازي هستند) و نزديکترين زبان مدرن به آنها، زبان گرجي است.

پادشاهان اورارتو در زمان فترت آشور، با گسترش حوزه قدرت خود به شمال بين النهرين و شرق سوريه، عملاً نبض تجارت در منطقه آناتولي و بين النهرين را در دست گرفتند و قدرت گيري آنها تا حدي سبب کاهش قدرت امپراطوري مقتدر و جنگجوي هيتي در مرکز آناتولي شد. کلمه اورارتو، ريشه نام کوه آرارات است.

سلطنت اورارتو بعد از سال‌ها جنگ و رقابت با آشور، بعد از حمله کيمري‌ها، در اثر حمله قوم ايراني سکاها در قرن هشتم قبل از ميلاد، از بين رفت و باقيمانده آن، به زير قدرت مادها در آمد. 
 
مجتبی وحیددوست
آذربایجانغربی/ارومیه