استان ایلام با مساحتی حدود 19086 کیلومتر مربع در یک منطقه کوهستانی و مرتفع واقع شده است. این استان در غرب و جنوب غربی کشور در میان رشته کوه های کبیرکوه از سلسله جبال زاگرس قرار دارد و از شمال به کرمانشاه، از جنوب به خوزستان، از شرق به لرستان و از غرب به كشور عراق محدود شده است. ایلام به لحاظ آب و هوایی دارای ویژگی های خاصی نسبت به دیگر مناطق کشور است.

شهرهای مهم استان

غار کَلْماکَره یک غار با اهمیت تاریخی در استان لرستان در غرب ایران است. این غار در شهرستان پل‌دختر در استان لرستان واقع شده‌است. در غار کلماکره آثار زیادی از ایران باستان به دست آمد. کاسه‌های ماهی بادامی این غار بسیار معروف می‌باشد. تکوک‌های بسیار نفیسی از این خزانه ایران باستان به خارج از کشور قاچاق شد.

پلدختر شهری است در جنوب استان لرستان و بر سر راه قدیم تهران - جنوب قرار داشت اما اکنون جادهٔ تهران - جنوب از شهر خرم‌آباد به واسطهٔ آزادراه خرم زال، به جنوب متصل شده است. این شهر مرکز شهرستان پل‌دختر است. شهرت این شهر به خاطر وجود پل‌های باستانی و اهمیت ارتباطی آن است.

غار زینگان در 52 کیلومتری جنوب غربی ایلام و در 5 کیلومتری جنوب شرقی صالح آباد واقع شده است. درون تنگه و در تمام طول مسیر آب زلالی جاری است و در بیشتر قسمت ها باید از درون آب عبور کنید. مسیر در قسمت هایی بسیار تنگ می شود و به سختی می توان از آن عبور کرد. طول تنگ زینه گان به گفته یکی از اهالی منطقه حدود 6 کیلومتر است که البته در جاهایی از آن کاملا باز می شود. 

تنگه رازیانه یکی از پدیده‌های زمین‌شناسی در استان ایلام در غرب ایران است. این تنگه درهٔ باریک و ژرفی است که در منطقه‌ای سرسبز واقع شده‌است. در درون این تنگه نیز رودی روان است. محل این تنگه در ۵۰ کیلومتری جاده ایلام-دره‌شهر است.

در 8 كيلومتري مسير دره شهر – پلدختر ودردل يكي از دره هاي باريك كبير كوه تنگه باستاني شگفت انگيزي قرار داردكه مورخان انرا شكارگاه ييلاقي وبنا به رواياتي مخفيگاه يكي از سرداران بنام ايرانی«بهرام چوبين» ميدانند. تنگه يا دژ چوبينه يكي از پديده هاي زيباي طبيعي شهرستان دره شهر ودر برگيرنده بناهايي است كه در نوع خود بي بديع وكم نظيرند.

پل گاومیشان مربوط به دوره ساسانیان است و این پل در فاصله ۳۰ کلیومتری شهرستان پل‌دختر و بر روی رود سیمره واقع شده است.