تكيه معاون الملك يكي از بناهاي به جاي مانده از دوره قاجاريه در كرمانشاه مي باشد كه كاشي هاي منحصر به فردش آن را از ديگر تكاياي شهر متمايز مي كند. اين بنا در بافت قديم شهر، در محله آبشوران قديم و در خيابان شهيد حـداد عادل واقع شـده است. كه بـه دستور حسين خان، معروف به معين الرعايا ساخته شده است. اين بنا از سه قسمت تشكيل شده است: قسمت اول را حسينيه، قسمت دوم را زينبيه و قسمت سوم را عباسيه مي‌نامند.
مجموعه بنا در حدود شش متر از سطح خيابان پائين تر است به طوري كه براي ورود به حسينيه بايد از 17 پله بزرگ عبور كرد. در جنب پله هاي ورودي، سقاخانه كوچكي وجود دارد كه به وسيله كاشي هايي با نقوش حضرت ابوالفضل (ع) تزئين شده است.
حضرت ابوالفضل سوار بر اسب، شمشير به كمر و پرچم در دست دارد. روي پرچم جمله "نصر من ا... و فتحا قريب" نوشته شده است. جلوي پاي سوار نيز تصوير كودك خردسالي ديده مي شود. مردم محل، سوار را به حضرت ابوالفضل و تصوير كودك را به حضرت سكينه نسبت مي دهند كه از عموي خود عباس طلب آب كرده است. از اين رو اين مكان را محترم شمرده و در آنجا نذر مي كنند، شمع روشن كرده و طلب حاجت مي كنند. سراسر نماي مدخل و سردر ورودي بنا نيز با كاشي هاي نفيس تزئين شده است.
حسينيه در حقيقت صحن كوچكي است كه در اطراف آن حجره هاي دو طبقه و طاق نماهاي متعددي قرار گرفته است كه سراسر ديوارهاي آن با كاشي كاري زيبا آراسته شده است. داخل طاق نماهاي اين بخش، به وسيله تابلوهاي كاشي كاري شده پوشيده شده است. اين تابلوها، صحنه هايي از عزاداري شامل سينه زني، قمه زني و هم چنين تصاويري از خلفا و سلاطين ايران، بارگاه حضرت سليمان را نشان مي دهد. علاوه بر كاشي هاي با نقوش انساني، كاشي هايي نيز با نقوش هندسي زيبا به كار رفته است. در ذيل تابلو مجلس روضه خواني مرحوم اشرف‌الواعظين، واقع در ديوار جنوبي حسينيه، اشعاري در توصيف بنا و تاريخ خاتمه كاشيكاري آن به چشم مي خورد كه سروده هاي واله شاعر كرمانشاهي است و دو بيت ماده تاريخ آن چنين است:
"اين عزاخانه چو از حسن عمل گشت تمام
سال تاريخش واله ز لب باني خواست
گفت بانيش معاون پي تاريخ بگو
كين حسينيه ز ما بهر عزاي شهداست 1336"
به هنگام مرمت حسينيه، آثاري از آئينه كاري و گچبري بر ديوارهاي آن ظاهر گرديد. چنين به نظر مي رسد كه بناي اوليه با گچبري و آئينه كاري تزئين بوده است. بخش مياني يا زينبيه به صورت صحن مسقفي است كه اطراف آن به وسيله حجره هاي متعددي احاطه شده. غرفه هاي طبقه فوقاني، محل استقرار زنان شركت كننده در مراسم سوگواري بوده. سقف بنا به صورت گنبدي دوپوش است كه گنبد زيرين به صورت عرق چين و نماي گنبد فوقاني به صورت نماي فلزي می باشد. تمام ديوارها و حجره هاي اطراف با كاشي هاي زيبا شامل 18 تابلو از صحنه هاي غم انگيز كربلا، نظير آمدن زعفر جني به خدمت امام حسين (ع)، رزم حضرت علي اكبر (ع)، رزم حضرت قاسم (ع)، رزم حضرت ابالفضل (ع) صحنه هايي از قيام توابين، خاكسپاري شهداي كربلا توسط قبيله بني اسد، صحنه ورود اهل بيت به مدينه، مجلس مختار و بردن اهل بيت (ع) و امام سجاد (ع) به خرابه هاي شام و مجلس يزيد است.
در بالاي قسمت ديواره گنبد، هشت تابلو كاشي كاري شده وجود دارد. اين تابلوها عبارتنـد از صحنـه‌اي از عروج پيامبـر (ص) و ديدن حضرت علي (ع) در معراج، ضمـانت حضرت رضا (ع) از آهو، قرباني كردن حضرت اسماعيل (ع) توسط حضرت ابراهيم (ع)، نبرد حضرت علي (ع) با سردار خيبريان، باطل كردن جادوي جادوگران فرعون توسط حضرت موسي (ع) و مكتب خانه فرزندان حضرت علي (ع). در حاشيه پائين آن اشكال متعددي از سلاطين و پادشاهان اساطيري و تاريخي و همچنين مرثيه هاي متعددي از محتشم كاشاني در اطراف بنا به چشم مي خورد. خطاط اين خطوط و اشعار در سقف ديوارهاي زينبيه و حسينيه، ميرزا حسنخان خطاط كرمانشاهي بوده است. قبر مرحوم معاون الملك، باني تكيه كه در سال 1327 ش درگذشته درون اتاق كوچكي در جنوب شرقي زينبيه قرار دارد.
بناي عباسيه به صورت صحن وسيعي است كه در قسمت شرقي آن بناي دو طبقه اي ساخته شده و در قسمت جنوبي آن ايواني با دو ستون آجري برپا شده است. ديوارهاي عباسيه نيز با كاشي هاي رنگارنگي تزئين شده كه بر روي آنها، صحنه هايي از ورود حضرت يوسف به كنعان، بارگاه حضرت سليمان و تصاويري از آستان مقدس حضرت علي (ع) و امام حسين (ع) ديده مي شود.
در اين صحن نيز، تصاويري از شخصيت هاي مذهبي، سياسي و مهره هايي از رجال دوره قاجار كرمانشاه در اين دوره، از جمله حسنخان معاون الملك و آيت الله سيد حسين حائري طباطبايي بر روي كاشي ها نقش بسته است.
